روانشناسی نوجوان چیست؟
روانشناسی نوجوانان به بیان مشکلات مختلفی می پردازد که برای نوجوانان بازه سنی 13-19 ساله اتفاق می افتد. مشکلات روانشناسی در نوجوانان شامل مطرح کردن مسائلی مانند رشد جسمی، مشکلات شناختی، اخلاقی، جنسی و اجتماعی و کمک به آنها برای عبور از این مرحله است.
روانشناسی نوجوانان هم چنین به والدین این آگاهی را می دهد تا در کنار فرزند خود بتوانند به راحتی این دوران را بگذارند و کمک کنند تا آن ها وضعیت سالمی از لحاظ روحی و جسمی داشته باشند. والدین می توانند برای افزایش آگاهی خود درباره مشکلات روانشناسی در نوجوانان به سایت روانشناسی کودک و نوجوان مراجعه کنند و یا از خدمات مشاوره کودک و نوجوان برای فرزند خود بهره بگیرند.
تغییرات جسمی نوجوانان به دلیل تغییر سطح هورمون های بدن آن ها ایجاد می شود برخی از این تغییرات عبارتند از :
- تغییرات صدا و رشد قدی در پسران
- تغییرات جسمی دختران و شروع عادت ماهانه در ایشان
- ظاهر شدن جوش های بلوغ بر روی صورت نوجوانان
- افزایش عضلات بدن که ممکن است منجر به افزایش وزن در دختران شود.
برای حل این مشکلات، والدین و یا مشاوره کودک و نوجوان باید به نوجوان در این زمینه آگاهی بدهند وآن ها توضیح بدهند که این مراحل از رشد کاملا طبیعی است و لازم نیست از آن خجالت بکشند. هم چنین پدر و مادر باید به نوجوانان کمک کنند تا با این تغییرات سازگار شوند. داشتن یک رژیم غذایی مفید و برنامه ورزشی نیز می تواند در این زمینه موثر باشد. یکی از راه های افزایش آگاهی والدین مراجعه به سایت روانشناسی کودک و نوجوان و مطالعه درباره روانشناسی نوجوانان است.
2- تغییرات و مشکلات عاطفی
هورمون ها نه تنها موجب تغییرات جسمی نوجوانان می شوند بلکه از نظر عاطفی نیز روی آن ها تاثیر می گذارند. نوجوانان در مرحله انتقال بین کودکی و بزرگسالی هستند و گاها نمی توانند بین مسئولیت پذیری بزرگسالانه و شور و اشتیاق کودکانه باید کدام را انتخاب کنند. برخی از این مشکلات عاطفی به شرح زیر است:
- به راحتی و برای هر مساله ای احساسات شدیدی از خود بروز می دهند. برای مثال سریع عصبانی می شوند، هیجان زده می شوند و یا ناراحت می شوند.
- دختران نوجوان در این سن به راحتی گریه می کنند.
- نوسانات خلقی از جمله مشکلات رایج نوجوانان است.
- نوجوانانی که زودتر به سن بلوغ می رسند ممکن است تحت استرس قرار بگیرند.
- نوجوانی سن آغاز احساسات جنسی در نوجوانان است. فکر کردن به احساسات و افکار جنسی ممکن است موجب ایجاد حس گناه در آنها شود.
راه حل این موضوع از نگاه روانشناسی در نوجوانان
نقش روانشناسی نوجوانان در این مرحله این است که والدین را در این خصوص آگاه کند و آن ها را تشویق کنند تا با فرزندان خود صحبت کنند و بدون قضاوت کردن تنها به آن ها گوش دهند. ممکن است در این مرحله، نوجوانان برای صحبت با والدین خود احساس راحتی نداشته باشند، در این صورت استفاده از مشاوره کودک و نوجوان می تواند ثمر بخش باشد. در این زمینه می توانید به مرکز مشاوره راد مراجعه و مسئله خود را مطرح کنید.
خطر استفاده از مواد مخدر:
نوجوانی سن بسیار حساسی است و ممکن است نوجوانان در معرض استفاده از مواد مخدر و یا مشروبات الکلی قرار داشته باشند. از نقطه نظر روانشناسی در نوجوانان، این اتفاق ممکن است دلایل زیادی داشته باشد. فشار هم سن و سالان برای مصرف سیگار یا نوشیدنی های غیر مجاز ویا تشویق آن ها برای افزایش اعتماد به نفس و اعلام استقلال می تواند از جمله این دلایل باشد.
راه حل این موضوع از نگاه روانشناسی:
در این مرحله شما لازم است مرتبا رفتارهای فرزند خود را مد نظر داشته باشید تغییر الگوهای خواب و یا اشتهای او را بررسی کنید. البته این کار به این معنی نیست که جاسوسی آن ها را کنید و یا وسایل آن ها را بدون هماهنگی جستجو کنید. این کار ممکن است موجب ناامنی و از بین رفتن اعتماد بین شما شود. اگر درباره این مساله نگران هستید و فرزند شما مایل به صحبت مستقیم با شما نیست می توانید طی جلسات مشاوره کودک و نوجوان، از درمانگر متخصص در روانشناسی نوجوانان کمک بخواهید.
مشکلات دوران تحصیلی:
دوران دبیرستان تنها دوران یافتن دوستان جدید و یافتن استقلال بیشتر نیست. نوجوانان در این سن مشغولیت های تحصیلی زیادی نیز خواهند داشت. فشار برای پذیرش در دانشگاه می تواند آغاز استرس های نوجوانان باشد. انجام تکالیف درسی که به طرز عجیبی میزان آن در این دوره افزایش یافته است نیز می تواند عامل اضطراب آنها شود. حواس پرتی ها و انجام کارهای متفرقه با دوستان نیز می تواند منجر به افت عملکرد تحصیلی دانش آموزان باشد.
راه حل این موضوع از نگاه روانشناسی در نوجوانان
نکته مهم درباره نگرانی های تحصیلی دانش آموزان این است که از آرزوهای آنان حمایت کنید، آنان را تشویق کنید ولی به آنها فشار زیادی وارد نکنید. راه های موفق دیگری به جز تحصیلات دانشگاهی نیز برای نوجوانان وجود دارد. شما می توانید با مراجعه به سایت روانشناسی کودک و نوجوان درباره روش های حمایتی از نوجوانان، روانشناسی نوجوانان و حل مشکلات تحصیلی آنان اطلاعات آموزنده ای دریافت کنید.
برای کاهش فشار تحصیلی بر روی فرزند خود، می توانید وظایف منزل آن ها را کاهش دهید تا در صورت لزوم بر روی پروژه های درسی خود بیشتر وقت بگذارند. هم چنین می توانید به او کمک کنید تا بتواند برای کارهای خود برنامه ریزی بهتری داشته باشد. توجه کنید که بهتر است برای او استراحت های کوتاه مدت بیشتری در نظر بگیرید. زیرا نوجوان هنوز ظرفیت جسمی یک بزرگسال را ندارد و ممکن است زودتر خسته شود. اگر احساس می کنید در این زمینه نیاز به راهنمایی بیشتری دارید می توانید به مرکز مشاوره راد مراجعه کنید و از متخصصان روانشناسی نوجوان کمک بگیرید.
دکتر بهروز فرامرزی راد
دکترای تخصصی روانشناسی